Altı Sigma Nedir?
Sigma, Yunan alfabesindeki bir harfin adı olarak karşımıza çıkmaktadır. anlamı olarak sigma, sürecin müşteri beklentilerini karşılayacak mükemmellikten ne kadar uzakta olduğunu gösteren istatistiksel bir terimdir. Altı Sigma yaklaşımı, ölçüm aracı olarak “ünite başına hata sayısı (defects per unit-DPU) olarak kullanılmaktadır” 1 . Ünite başına hata sayısı, bir prosesin veya ürünün kalitesini ölçmek için kullanılmaktadır.
Altı Sigma istatistiksel verileri hızlı bir şekilde analiz ederek kalite problemlerinin kaynağını bulmayı ve kontrollerini gerçekleştirmeyi sağlayan bir metodoloji ve aynı zamanda bir felsefedir . Altı Sigma genellikle imalat veya üretimleri düzeltmede kullanılan bir araç ve ayrıca tasarım, tedarik zinciri yönetimi gibi diğer iş süreçlerinde kullanılan bir metottur. Firmaların tasarlama, planlama, kontrol ve denetim gibi iş faaliyetlerinde boşa harcanan kaynakları en az seviyeye indirerek artan müşteri memnuniyetini sağlayan bir süreçtir.
Altı Sigma, müşteri ihtiyaçlarını kusursuza yakın bir düzeyde karşılama, daha fazla müşteri tatmini, karlılık ve rekabetçi üstünlük elde edilebilmesini açıklayan bir kavramdır. Yöneticilerin süreçleri iyileştirmeye ve mükemmele yakın hale getirmeye yardım eden disiplinli bir karar verme yaklaşımıdır. Ürünlerin, hizmetlerin ve süreçlerin ne kadar iyi olduğu hakkında bilgi veren ölçüm tekniğidir. Milyonda 3,4 hatalı üründen fazlasını üretmemeyi hedeflemektedir ve müşteri ihtiyaçlarının yakından anlaşılması, verilerin, olayların sistematik kullanımı, iyileştirilmesi ile sağlanmaktadır. Bir sürecin 6 sigma kalite düzeyinde olması onun en iyisi olduğunu açıklamaktadır. Altı Sigma üretim sürecinde son zamanda ortaya çıkan hatalı ürünleri değil tüm süreç içindeki bütün hataları dikkate alan bir anlayışı açıklamaktadır. Bir şirket içerisindeki yapılan her işlemde üretimden sipariş almaya kadar daha az hata yapılması için rehberlik etmektedir. İş başarısını sağlamak, sürdürmek ve bu başarıyı en üst seviyeye çıkarmak için kullanılabilen kapsamlı bir sistemdir.
İstatistiksel bir ölçümdür. Ürünlerin, hizmetlerin, süreçlerin ne kadar iyi olduğu hakkında bilgi veren bir ölçüm tekniğidir. Bir işletme ve yönetim stratejisidir. İşletmelerin rekabet üstünlüğü kazanmasında önemli rol oynamaktadır.
Bir felsefedir. Yapılan her işte gittikçe daha az hata yapmayı sağlamaktadır.
Yapılan hatalar azaldıkça sigma düzeyi artmaktadır.
Tablo : Sigma Düzeyleri
____________________________________________________________________
Proses Milyonda Verim % ANLAM
Yeteneği Hata
1,5 σ 500,000 50 Üretimde % 50 fire
2 σ 308,537 69,1463 Üretimde yaklaşık % 31 fire
3 σ 66,807 93,3193 Milyon adet uçuşun 66807’si nde hata oluşumu
4 σ 6,210 99,3790 Milyon adet ameliyatın 6210’inde başarısızlık
5 σ 233 99,9767 Milyon adet haberin 233 adedinin yanlış verilmesi
6 σ 3,4 99,9997 Milyon saat içerisinde 3,4 saat elektrik kesintisi
____________________________________________________________________
Örneğin, günde yaklaşık 1000 uçağın indiği büyük bir hava alanında her yıl bir uçağın inişte kazaya uğraması kabul edilebilir bir risk midir? Ya da her gün beş uçağın inişte kazaya uğraması kabul edilebilir mi? Veya günde 50 ameliyatın yapıldığı bir hastanede 16 yılda sadece bir kez ameliyatta hastanın içinde yabancı bir madde unutulması kabul edilebilir mi? Ya da her 3 günde bir aynı hatanın yapılması kabul edilebilir mi?
Bu örneklerdeki ortak nokta ilk belirtilenlerin altı sigma, ikincilerinin ise dört sigma seviyesindeki kalite düzeylerini göstermeleridir. Örneklerle Altı Sigma sürecinin önemi daha iyi görülmektedir. Örneğin, otomobil yedek parçaları üreten bir fabrikada klasik yaklaşımlarla kusurlu parçaların ayrılması ve hata oranı yüksek makinelerin sürekli ayarlanması gerekirken, Altı Sigma tüm makineleri bir bütün olarak ele alınmasını, sistem ve üründeki değişkenliğin sebeplerinin bulunarak sorunların ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. Altı Sigmadaki temel gösterge ürün başına hatadır ve hata kavramı üretim sürecinin her bir aşamasında oluşan toplam hatayı ifade etmektedir.
Altı
Sigma, istatistiksel olarak bir sürecin ortalaması etrafındaki değişkenliğini ifade eder. Herhangi bir hizmet ya da üretim süreci için 6ó, sürecin ne kadar iyi işlediğini gösteren bir ölçüttür. Sigma seviyesinin yüksekliği sürecin ne kadar iyi olduğunu göstermektedir.
Tüm bu açıklamalar sonucunda Altı Sigma’nın yönetimsel tanımı:
“İşletmenin müşteri memnuniyetini arttırmasını ve buna bağlı olarak işletmenin karlılığını ve rekabet avantajlarını geliştirmesini sağlayan kültür değişimidir”.
[oRHaN ÇaNKaYa] 